زمانی که قیمت نفت به پایین‌ترین حد خود ۵ ماه رسید، بحث‌های شدیدی در وال استریت راه افتاد: آیا این اتفاق در مجموع برای اقتصاد دنیا، خوب است؟
مهمانان شبکه خبری «بلومبرگ سرویلنس» یکی بعد از دیگری می‌گویند این اتفاق در حال حاضر بدون هیچ پروایی، خوب است. دلیلش این است که قیمت‌ها به خاطر عرضه بی‌سابقه از طرف آمریکا کاهش یافته، نه ضعف اقتصادی. «پائول سنکی» از شرکت تحقیقاتی مستقل «سنکی ریسرچ»، یکسری اعداد بهت‌آور در مورد دنیای تشنه نفت ارائه کرده که توسعه آمریکا و احیای اقتصادی مجدد چین عامل آن بوده است: ۱۲۰۰ بشکه در هر ثانیه، یا حدود ۵/۱۰۲ میلیون بشکه در روز. او می‌گوید: «نمی‌دانم چطور قرار است تقاضا از الان که به بالاترین حد خود رسیده، بیشتر شود.»
دلیل واقعی پایین آمدن قیمت نفت تا این حد، مربوط به طرف عرضه است. عربستان سعودی تولید را کاهش داده است. اما به گفته سنکی، این عضو پرنفوذ اوپک، در این موضوع تنهاست و در نتیجه سهم بازار را به امثال آمریکا و ایران می‌بازد. این برخلاف پیش‌بینی شرکت‌هایی مثل گلدمن ساکس، استاندارد چارترد و بارکلیز بود که می‌گفتند قیمت نفت خام به بشکه‌ای ۱۰۰ دلار افزایش پیدا می‌کند، چون بالا رفتن تقاضا، ذخایر را با کمبود مواجه می‌کند.
رویترز معتقد است، تولید نفت ماهانه اوپک، اولین بار بعد از ماه ژوئیه، در نوامبر کاهش یافت، که در نتیجه کاهش محموله‌های نیجریه و عراق و همچنین کاهش تولید عربستان و سایر اعضای اوپک بود. پریانکا ساکدیوا، تحلیلگر رویترز می‌گوید: «ظاهرا بازارهای نفت، مانور تولیدکنندگان این کارتل نفتی را که با هدف بالا بردن قیمت نفت انجام شده، به حاشیه برده‌اند.» تحلیلگران می‌گویند بازار نفت در محدوده اشباع فروش است و سرمایه‌گذاران فعلا باید در کوتاه مدت محتاط باشند. به هر حال، باید یادآور شد که ادامه روند کاهشی قیمت نفت، خبر خوبی برای واردکنندگان کالاهای اساسی مثل هند و شرکت‌های بازاریابی نفتی این کشور است.
از کاهش هزینه شرکت‌ها تا مانور تبلیغاتی ترامپ
داستان نفت خام، حکایت «گلدیلاکس» (مفهوم مقدار درست که از داستان کودکانه قدیمی گلدیلاکس و سه خرس گرفته شده) را در سال ۲۰۲۴ تداعی می‌کند. از آنجا که هزینه‌های حمل و نقل و هر چیز دیگری که به سوخت مربوط می‌شود کاهش یافته، هزینه‌های شرکت‌ها هم رو به کاهش است. قیمت هر گالن بنزین در آمریکا به طور میانگین به ۲۰/۳ دلار رسیده که برای مصرف‌کنندگان آمریکایی که می‌خواهند باک‌های خود را پر کنند، کمترین میزان طی یک سال گذشته است؛ بنابراین، قدرت خرید آنها در جاهای دیگر بیشتر می‌شود.
«هنریتا تریز» از موسسه مالی «ودا پارتنرز» با به سخره گرفتن اظهارات دونالد ترامپ مبنی بر اینکه در صورت روی کار آمدن دوباره قدرت مطلق را در اختیار خواهد گرفت و حفاری در آمریکا را تسریع خواهد کرد، می‌گوید: «قیمت پایین بنزین، دینامیک سیاسی انتخابات ۲۰۲۴ را نیز تغییر خواهد داد.» او می‌گوید: «سخت است که بخواهیم ترامپی را که از روز اول ادعای دیکتاتوربودن دارد، صرفا به خاطر اینکه قیمت بنزین را پایین می‌آورد، تحمل کنیم.»
نفت خام فقط یک بخش از ایده‌ای است که در سطح گسترده‌تر پذیرفته شده است. خیلی چیزهای دیگر هم هست که در سال جدید مشمول کاهش تورم می‌شود و قیمت‌های مصرف‌کننده را تثبیت می‌کند. اگر تورم در سال ۲۰۲۴ به همان ۲ درصد بازگردد، فدرال رزرو می‌تواند حتی بدون ضعف اقتصادی مشخص، نرخ بهره را به میزان قابل توجهی پایین بیاورد. می‌توانیم آن را «نیروانای۱ فرود آرام» که «نیل دوتا» مدیر واحد اقتصادی موسسه تحقیقاتی «رنسانس ماکرو» مطرح کرده بود بنامیم یا همان «کاهش تورم بی‌عیب و نقصی» که در سال ۲۰۲۲ به‌شدت مورد تمسخر قرار می‌گرفت. در هر صورت، اگر وضع به همین شکل ادامه پیدا کند، چشم‌اندازهای افزایشی بیشتری را برای وال‌استریت در سال جدید، رقم خواهد زد.
چشم‌اندازهای افزایشی وال استریت
دیوید بایلین، از صندوق «سیتی گلوبال ولث» ۲۰۲۴ را سال خوبی برای سهام شرکت‌های S&P 500 می‌داند. او به طور خاص انتظار افزایش حداقل ۱۰ درصدی را در شاخص هم‌وزن S&P 500 دارد. این شاخص سال گذشته ۳/۵ درصد رشد داشته که عمده آن به خاطر ظرفیت بازار زیاد شرکت‌های بزرگی مثل اپل بوده است. بایلین می‌گوید: «روند کاهشی تورم، قد علم کردن تعدادی از اسامی بزرگ صاحب سهام و ۸/۵ تریلیون دلار نقدینگی خوابیده در حساب‌های بازار پول، زیربنای حرکتی گسترده‌تر را ایجاد می‌کنند. سپس آنچه نیاز دارید، افزایش درآمد است تا باور کنید همه اینها با هم اتفاق می‌افتند.» و او می‌افزاید: «چنین شرایطی در حال شکل‌گیری است، چون با اینکه کل اقتصاد به کندی به رشد خود ادامه می‌دهد، اما بخش‌هایی مثل املاک و تولید، تحت تاثیر رکود آسیب دیده‌اند. درآمدهای بخش سلامت و خدمات درمانی هم برای اولین بار در ۱۵سال اخیر، کاهش یافته است.» بایلین می‌گوید: «اصلا مساله فرود نرم یا فرود سخت مطرح نیست. فراموشش کنید. ما در وضعیت رشد از این شرایط تورمی بیرون خواهیم آمد.»
پی‌نوشت:
۱- نیروانا در آیین هندو، به معنی رسیدن به سعادت کامل در اثر گذر کردن از خواسته‌ها و شهوات است.