سرعت پایین اینترنت در ایران به عنوان یکی از مسائل اساسی در عصر دیجیتالی، همچنان یک چالش برای کاربران و جامعه ایرانی تلقی می‌شود. این موضوع از اهمیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بالایی برخوردار است که نیازمند رویکردهایی موثر برای حل آن است.
در حالی که اینترنت امروزه بخش حیاتی از زندگی روزمره ما را تشکیل می‌دهد، اما در ایران مسائلی مانند سرعت پایین اینترنت و فیلترینگ برخی از محتواها، یک مشکل بزرگ را برای کاربران به وجود آورده است. با وجود پیشرفت‌های فناوری، سرعت اینترنت در ایران همچنان از متوسط جهانی پایین‌تر است. این موضوع باعث محدودیت در دسترسی به منابع آموزشی، خدمات بانکی و حتی ارتباطات شغلی شده است. سیاست‌های فیلترینگ اینترنت در ایران، باعث محدود شدن به دسترسی به برخی از سایت‌ها، شبکه‌های اجتماعی و منابع اطلاعاتی می‌شود. این اقدامات به زبان دیگر، حق دسترسی آزاد به اطلاعات و آزادی بیان را تضعیف می‌کند و باعث تحت فشار قرار دادن جامعه می‌شود.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در وعده‌ای تازه خبر داد که از اپراتورها تعهد گرفته است که تا دو ماه دیگر سرعت اینترنت را ۳۰درصد افزایش دهند. عیسی زارع‌پور درباره برنامه افزایش سرعت اینترنت در سال جدید به مهر توضیح داد: «با افزایش تعرفه اپراتورها، تعهدی از اپراتورها گرفتیم، به این ترتیب که تا خرداد سال ۱۴۰۳، ۳۰درصد و تا پایان سال ۵۰درصد به سرعت اینترنت
اضافه شود.» ماجرای افزایش تعرفه اپراتورها از مهر پارسال مطرح شد و تا آنجا پیش رفت که اوایل دی‌ماه شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت ثابت در نامه‌ای به رییس‌جمهوری درخواست کردند که تعرفه بسته‌های اینترنت بالای دو گیگابایت دو برابر شود. دست آخر وزارت ارتباطات با افزایش ۳۴درصدی تعرفه اینترنت موافقت کرد، اما در این مورد شرط و شروطی هم مطرح بود؛ از جمله درباره کیفیت اینترنت. چنانکه وزیر ارتباطات و اطلاعات کیفیت اینترنت را خط قرمز وزارتخانه متبوعش دانسته بود و رییس رگولاتوری هم گفته بود: «هرگونه افزایش تعرفه منوط به افزایش کیفیت است.»
اکنون در حالی که وعده افزایش سرعت اینترنت به آخر بهار و پایان سال موکول شده، نارضایتی درباره وضعیت اینترنت و فیلترینگ همواره ادامه داشته است. اسفند ماه گذشته هم کارزاری برای «اعتراض به وضعیت فاجعه‌بار اینترنت در ایران» به راه افتاد. در نامه منتشرشده در «کارزار»، پلتفرم مستقل جمع‌آوری امضا، وضعیت اینترنت کشور متاثر از فیلترینگ گسترده، اختلالات مستمر و سرعت پایین، «فاجعه‌بار» وصف شده و امضاکنند‌گان که تا لحظه تنظیم این گزارش تعدادشان به بیش از ۲۳هزار نفر رسیده، گفته‌اند که این شرایط حق دسترسی آزاد به اینترنت، به عنوان یک حق شهروندی را نقض کرده است. آنها در این کارزار که تا پایان خرداد ادامه دارد، درباره بهبود سرعت خواستار مواردی مانند «گزارش شفاف از وضعیت پهنای باند بین‌المللی، میانگین سرعت و تاخیر کاربران ایرانی و برنامه‌ریزی برای توسعه پهنای باند بین‌الملل»، «کاهش قیمت پهنای باند بین‌الملل از طریق کاهش قیمت تمام‌شده و کاهش سود شرکت ارتباطات زیرساخت یا ایجاد راهکارهای جایگزین» و «کاهش هزینه‌های فیلترینگ» شده‌اند. با این حال وزیر در اظهارات جدیدش از بهبود رتبه اینترنت ثابت و سیار کشور گفته است: «مشاهده داشبوردهای جهانی نشان داده که در اسفند سال ۱۴۰۲، سرعت ثابت و سیار افزایش یافته و رتبه ما بهبود پیدا کرده است، به طوری که ارتباطات موبایل ۵ پله و ارتباطات ثابت حدود ۳ پله بهبود پیدا کرده است.»
او گفته که «مردم، شایسته بهترین‌ها هستند و وزارت ارتباطات تصمیم دارد مشکلات را به صورت ریشه‌ای حل کند» و اضافه کرده است: «پروژه فیبرنوری چهره ارتباطات ثابت ما را تغییر می‌دهد، چراکه بیش از ۱۰ سال است در انتهای جدول هستیم که ان‌شاءالله با اجرای این پروژه به یک‌سوم بالای جدول صعود پیدا می‌کنیم.» پیش از این در دی‌ماه پارسال انجمن تجارت الکترونیک در گزارشی براساس «داده‌های مراجع بین‌المللی و تحلیل کارشناسان خبره زیرساخت اینترنت کشور»، با بررسی سه شاخص اختلال، محدودیت و سرعت، اینترنت ایران را با ۵۰ کشور مختلف مقایسه کرد. نتیجه این تحلیل می‌گفت که ایران در صدر کشورهایی با بدترین کیفیت اینترنت قرار دارد. در نتیجه در زمانی که اینترنت باید به عنوان یک ابزار اساسی برای دسترسی به اطلاعات و ارتباطات در جهان مدرن خدمت کند، کاربران ایرانی با محدودیت‌های سرعت اینترنت روبه‌رو هستند. بازدهی بهبود سرعت اینترنت و کاهش فیلترینگ به دور از تبعیض، می‌تواند به جامعه ایرانی کمک کند تا به طور کامل از مزایای اینترنت استفاده کرده و به طور موثرتر در جهان دیجیتال شرکت کنند.