حدود ۸ سال است که ایرانی‌ها همگام با دنیا فرآیند سفارش آنلاین غذا را تجربه می‌کنند شاید فکر کنیم تمام تکنولوژی در حوزه سفارش آنلاین غذا دقیقا این چیزی است که حالا در اختیار ما قرار می‌گیرد، اما اشتباه می‌کنیم. در کشورهای دیگر استارتاپ‌هایی در حوزه سفارش غذا مشغول به فعالیت هستند که بدون حتی یک دقیقه معطلی غذا را به دست مشتری می‌رسانند؛ مانند استارتاپ snackpass (اسنک‌پاس).
Snackpass یک برنامه سفارش غذای آنلاین است، اما مانند دیگر برنامه‌ها در این حوزه نیست. این استارتاپ روی خدمت‌رسانی به رستوران‌های فست‌فود (رستوران‌های خدمات سریع) یا بیرون‌بر تمرکز کرده است و به آنها کمک میکند تا غذا را با سرعت بسیار به دست مشتری برساند. البته اسنک‌پاس تنها یک سیستم سفارش غذا نیست و می‌تواند به توسعه کسب‌وکار رستوران‌ها هم کمک کند؛ مانند اینکه برای رستوران‌ها اپلکیشن بسازد، یا کیوسک اینترنتی در مغازه آنها نصب کند تا خود مشتری سفارشش را ثبت کند و رستوران‌دار روی تهیه غذا تمرکز کند یا به رستوران‌ها این امکان را می‌دهد تا برنامه باشگاه مشتریان مخصوص خود را راه‌اندازی کنند. به این صورت مشتریان با کسب امتیاز تخفیف‌‌های بسیار دریافت می‌کنند و برای سفارش‌های آتی جایزه می‌گیرند.
شاید کوین تان، مدیرعامل این استارتاپ در سال ۲۰۱۷ فکرش را نمی‌کرد که وقتی درحال تحصیل در رشته فیزیک است، کسب‌وکاری راه‌اندازی کند که هم‌اکنون به یکی از بازیگران اصلی صنعت سفارش غذا تبدیل شده است.
استقبال دانشجویان از اسنک‌پاس
کوین تان، کارآفرین، مهندس نرم‌افزار و طراح محصول، بنیانگذار و مدیر عامل اسنک‌پاس است. او زمانی که در دانشگاه ییل(YALE) مشغول به تحصیل بود، توسعه اسنک‌پاس را آغاز کرد. کوین با صاحب پیتزای «فر آجری» دوست بود. آنها در ابتدا یک وب‌سایت ایجاد کردند تا دانشجویان با آدرس‌های ایمیل خود وارد سیستم شوند و غذا سفارش دهند. پس از مدتی جاناتان کامرون و جیمی مارشال هم برای راه‌اندازی شرکت اسنک‌پاس به کوین پیوستند.
آنها تصمیم گرفتند به جای تحویل غذا (delivery)، روی غذای بیرون‌بر و رستوران‌های فست‌فود و محلی تمرکز کنند. این موضوع بین دانشجویان کالج خیلی جذاب بود. چون یکی از مشتریان ثابت این نوع رستوران‌ها دانشجویان هستند. پیش از آنکه داستان اسنک‌پاس را ادامه دهیم، لازم است توضیح دهیم که رستوران‌های فست فود یا رستوران خدمات سریع (QSR: quick service restaurant) چیست؟
در این رستوران‌ها غذاهای فست فود عرضه میشود و خدمات حضوری کمتری دارند. آنها غذاهای گوشتی در حجم زیاد می‌پزند و به صورت گرم، آماده نگه‌‌می‌دارند و هنگام سفارش، بسته‌بندی و به مشتری عرضه می‌کنند. غذاهای رستوران‌های فست فود عمدتاً به صورت بیرون‌بر هستند. رستوران‌های فست‌فود به ۲ صورت ثابت و متحرک (خودرو) فعالیت می‌کنند. شاید در فیلم‌های آمریکایی دیده باشید که افراد با خودروهای خود جلوی پنجره‌هایی می‌ایستند و سفارش غذای خود را دریافت می‌کنند. به این نوع رستوران‌ها، رستوران‌های فست‌فود یا خدمات سریع گفته میشود.
به این ترتیب تیم اسنک‌پاس تصمیم گرفت روی عرضه چنین غذاهایی به صورت آنلاین تمرکز کند. البته غیر از سفارش غذا، امکانات دیگری هم برای مشتریان و رستوران‌ها فراهم کرده است:
اول تخفیف: کوین در سفارش‌هایی که می‌گرفت، خیلی دست و دلبازانه به مشتریان تخفیف می‌داد.
دوم سفارش‌دادن از طریق موبایل: موضوعی که باعث شد مشتریان به سایت اسنک‌پاس برگردند و دوباره سفارش دهند، این بود که می‌توانستند از طریق موبایل پرداخت خود را انجام دهند و دیگر معطل پرداخت با کارت اعتباری نمی‌شدند.
سوم راه‌اندازی رسانه اجتماعی غذا: کوین در بررسی‌های خود متوجه شده بود که پلتفرم‌هایی مانند فیس بوک، Tinder و اسنپ چت به سرعت در دانشگاه‌ها رشد کردند. هدف اسنک‌پاس هم این بود که بدون صرف هزینه برای معرفی یا تبلیغات به سرعت رشد کند. به‌همین خاطر رسانه اجتماعی راه‌اندازی کرد. به این شکل کاربران می‌توانستند آنچه را که دوستانشان سفارش می‌دهند، ببینند، از غذاخوری‌های مورد علاقه‌شان غذای بیرون‌بر سفارش دهند و حتی به نام “Snackpass” به دیگران غذا هدیه دهند.
چهارم ارسال هدیه غذا: کوین با توجه به اینکه بودجه محدودی داشت، یک استراتژی هوشمندانه طراحی کرد. استراتژی او چه بود؟ امکانی را فراهم کرد تا کاربران به عنوان هدیه به یکدیگر غذا ارسال کنند. این ویژگی دهان به دهان بین مشتریان چرخید و به رشد اسنک‌پاس کمک کرد.
اسنک‌پاس در نیوهیون فعالیت خود را آغاز کرد، جایی که ۸۰ درصد از دانشجویان ییل مشتری این پلتفرم بودند. در طول این سال‌ها، این استارتاپ توانست به ۱۲ کالج دیگر خدمت‌رسانی کند. هم‌اکنون اسنک‌پاس به یک پلتفرم تجارت اجتماعی تبدیل شده است که بیش از ۵۰۰ هزار کاربر دارد و به ارزش بیش از ۴۰۰ میلیون دلار دست پیدا کرده است.
جذب سرمایه برای توسعه فعالیت
Snackpass، هم‌اکنون یک پلتفرم سفارش آنلاین از رستوران‌های محلی و فست‌فودی است و در این سال‌ها برای ادامه فعالیت خود سرمایه‌هایی از سرمایه‌گذاران مختلف دریافت کرده است. در سال ۲۰۱۹ در دور اول جذب سرمایه، اسنک‌پاس از شرکت سرمایهگذاری خطرپذیر a16z (Andreessen Horowitz) سرمایه‌ای دریافت کرد.
در دور دوم در ژوئن ۲۰۲۱ شرکت سرمایهگذاری craft ventures که توسط دیوید ساکس راه‌اندازی شده است، شرکت Banana Capital و شرکت Pioneer Fund روی این استارتاپ سرمایهگذاری کردند. از دیگر سرمایه‌گذاران این استارتاپ می‌توان به Draymond Green اشاره کرد.
یکی از نکات جالب در لیست سرمایه‌گذاران این استارتاپ، حضور نام‌‌های معروف در حوزه تکنولوژی و سرگرمی است؛ مانند باستیان لمان (بنیانگذار Postmates)، استیو چن (هم بنیانگذار YouTube)، جاستین والدرون (مؤسس Zynga)، برادران جوناس و استیو آئوکی. در کل این استارتاپ سرمایه‌ای حدود ۹۵.۶ میلیون دلار در پنج دور جذب کرده است و آخرین تامین مالی آن در سپتامبر ۲۰۲۱ بوده است.
رقیبان اسنک‌پاس در صنعت سفارش غذای آنلاین
حوزه صنعت سفارش غذا در آمریکا بسیار گسترده است و اسنک‌پاس هم در این زمینه رقیبان بسیاری دارد. با بررسی رقیبان این استارتاپ می‌توان فهمید اسنک‌پاس چه مزیت‌هایی نسبت به آنها دارد.
یکی از رقیبان اسنک‌پاس، آقای یام (Mr Yum) است. آقای یام منوی رستوران‌ها را روی موبایل همراه با عکس‌های هر غذا و مواد تشکیل‌دهنده آنها به کاربران نشان می‌دهد. به این صورت به آنها کمک میکند تصمیم بگیرند چه‌چیزی را سفارش دهند.
با اینکه آقای یام و اسنک‌پاس هر دو روی تجربه غذا‌خوردن کاربر تمرکز کردند، اما با اسنک‌پاس می‌توان به راحتی با تلفن همراه سفارش داد. در صورتی که آقای یام روی منو و اطلاعات دقیق غذاها تمرکز دارد.
رقیب دیگر اسنک‌پاس، استارتاپ یکشنبه (Sunday) است. این استارتاپ در بخش فناوری به رستوران‌ها کمک میکند؛ مانند پرداخت سریع قبض، سفارش از طریق اسکن کیوآرکد و چندبرابر کردن نظرات Google و … .هدف «یکشنبه» بهبود عملکرد رستوران‌هاست در صورتیکه اسنک‌پاس برسفارش غذا با تلفن‌همراه متمرکز است.
DIDIT هم از دیگر رقباست که مانند یکشنبه درحوزه پرداخت قبص و اسکن کیوآرکد فعالیت میکند. درصورتیکه حوزه فعالیت اسنک‌پاس گسترده‌تر است.
پلتفرم پرداخت Qlub هم برای مشتریان این امکان را فراهم میکند تا قبض‌های خود را در رستوران‌ها و کافه‌ها با اسکن کیوآرکدها با تلفن‌هایشان پرداخت کنند. فعالیت این پلتفرم با فعالیت اسنک‌پاس بسیار متفاوت است.
در کل می‌توان گفت هرکدام از استارتاپ‌های نام برده شده یکی از حوزه‌های صنعت سفارش غذا را پوشش می‌دهند. چون اسنک‌پاس روی سفارش آنلاین با تلفن همراه و تعامل اجتماعی کاربران تمرکز کرده است، هیچ‌کدام از آنها، رقیب جدی برای این استارتاپ به حساب نمی‌آیند.
چشم‌انداز اسنک‌پاس در سال ۲۰۲۴
سال ۲۰۲۴، سالی است که استارتاپ اسنک‌پاس تصمیم گرفته است با استفاده از فناوری به خصوص هوش مصنوعی و واقعیت افزوده، تجربه غذا خوردن و صنعت رستوران‌های فست‌فود را متحول کند.
این استارتاپ قصد دارد در سال جدید با استفاده از هوش مصنوعی تجربه غذا خوردن را شخصی‌سازی کند. به چه صورت؟ هوش مصنوعی سفارش‌های گذشته مشتری را تحلیل و بررسی میکند و در هنگام سفارش، توصیه‌های شخصی‌سازی‌شده به مشتریان ارائه میکند.
اسنک‌پاس همچنین می‌خواهد در عملیات آماده‌سازی غذا در رستوران‌های فست‌فودی از فناوری رباتیک استفاده کند. به این صورت کارایی رستوران‌ها افرایش پیدا میکند و در هزینه نیروی کار صرفه‌جویی میشود.
تمرکز استارتاپ اسنک‌پاس روی خرید از طریق تلفن همراه است. حالا در سال جدید می‌خواهد تجربه مشتری از طریق اپلکیشن موبایلی خود را بهبود ببخشد و ویژگی‌هایی مثل گزینه‌های پرداخت مختلف، منوهای شخصی‌سازی‌شده و ردیابی سفارش‌ها را به اپلیکیشن خود اضافه کند.
این استارتاپ همچنین قصد دارد در سال جدید از طریق ابزارهای تحلیلی پیشرفته داده‌‌های مشتریان را جمع‌آوری و تحلیل کند. تحلیل این داده‌ها می‌تواند روی بازاریابی و تصمیمات مدیریتی این کسب‌وکار تاثیرگذار باشد.
این استارتاپ برای سال جدید تصمیم دارد در سفارش‌های آنلاین از VR و AR استفاده کند.به این صورت تجربه متفاوتی برای مشتری ایجاد خواهد شد. منوهای AR به مشتریان اجازه می‌دهند تا تصویری واقعی از سفارش‌های خود را ببینند و ابزارهای آموزشی VR هم تجربه مشتری و هم کارمند را بهبود می‌بخشد.
این استارتاپ در سال ۲۰۲۴ می‌خواهد به فناوری سبز اهمیت دهد و تصمیم دارد به سمت بسته‌بندی سازگار با محیط زیست، استفاده از تجهیزات آشپزخانه با انرژی کارآمد و راه‌حل‌هایی برای کاهش ضایعات مواد غذایی برود.